Kompletacja zamówień to kluczowa operacja w procesie magazynowania, wpływająca bezpośrednio na poziom satysfakcji klienta z zakupu oraz rentowność magazynowania. Szacuje się, że nawet 60% kosztów operacyjnych magazynu zajmuje kompletacja zamówień – jest to tym samym najbardziej pracochłonne i najdroższe działanie w logistyce wewnętrznej. Warto zatem zapoznać się z rodzajami kompletacji oraz możliwościami optymalizacji tego procesu, co pozwoli wygenerować dodatkowe oszczędności w prowadzeniu handlu internetowego.
Kompletacja zamówień – co to jest?
Definicja kompletacji zamówień (order picking, komisjonowanie) traktuje ten proces jako zespół czynności związanych z magazynowaniem towaru, prowadzący do przygotowania ich dla konkretnego odbiorcy w celu wysyłki. Kompletacja zamówień w e-sklepie oznacza pobranie zapasów magazynowanych, a następnie połączenie ich w określoną całość zgodnie z zamówieniem klienta, czyli zgromadzeniem towarów w magazynie, które znajdują się w różnych jednostkach ładunkowych, w celu przygotowania ich do dalszej wysyłki.
Na czym polega kompletacja zamówień w magazynie?
Jak przebiega proces kompletacji zamówień w branży e-commerce? Kompletowanie zamówień w sklepie internetowym z reguły odbywa się w wyłącznie magazynie, gdyż sklepy działające w e-commerce w większości nie posiadają stacjonarnych punktów sprzedaży.
Kompletacja w magazynie polega na przygotowaniu zamówienia w miejscu logistycznym, niezależnie od rodzaju dystrybucji (B2B/B2C). Przesyłka powinna być odpowiednio zapakowana, by zapobiec ewentualnym uszkodzeniom produktu – dostawa jest bowiem realizowana przez przewoźnika. Następnie zamówienie jest wysyłane do adresata.
Przy kompletacji zamówienia w magazynie istotny jest wybór systemu logistycznego (systemu magazynowego), który umożliwi optymalizację wszelkich procesów zachodzących w magazynie. Duże znaczenie ma również odpowiednie zaprojektowanie przestrzeni magazynowej, zwłaszcza jeśli przechowujemy towary niebezpieczne.
Jakie są metody kompletacji zamówień?
Wyróżnia się dwie podstawowe metody kompletacji zamówień:
- towar do człowieka,
- człowiek do towaru.
Wybór odpowiedniej metody kompletacji powinien być podyktowany przede wszystkim celami strategicznymi przedsiębiorstwa i założeniami projektowymi.
Towar do klienta (człowieka)
Metoda kompletacji „towar do klienta” oznacza magazyn zautomatyzowany – proces kompletacji w magazynie przebiega przy wsparciu nowoczesnych technologii, np. urządzeń do wydawania zleceń głosowo (sterowania głosem) lub wykorzystaniu robotów, co znacznie ułatwia przygotowywanie przesyłki. Kompletacja zamówień oznacza w tym przypadku uwzględnienie:
- transportu produktów do miejsca pakowania za pomocą robotów
- lub centralnego pasa transmisyjnego do przenoszenia produktów do odpowiednich stref kompletacji (na kształt linii produkcyjnych funkcjonujących w przemyśle).
Człowiek do towaru
Strategia kompletacji „człowiek do towaru” (inaczej system dynamiczny) zakłada, że to pracownik magazynu w 100% zajmuje się kompletacją zamówień. Proces kompletacji polega zatem na samodzielnym przemieszczaniu się po magazynie, zbieraniu i gromadzeniu towarów z zamówienia klienta przez pracownika, który transportuje je przy użyciu np. wózka magazynowego z paletą. Metoda charakteryzuje się gorszą wydajnością, ponieważ istotną rolę pełni czynnik ludzki (operator wózka wybierze np. dłuższą trasę do danego regału czy ładunek będzie trwał dłużej, w zależności od umiejętności obsługiwania urządzeń wspomagających).
Jednak i tę strategię można optymalizować, wybierając różne metody kompletowania towarów, np. put to light, gdzie operator korzysta z nowoczesnego wózka z podświetlanym ekranem, na którym znajduje się lista produktów z zamówienia oraz miejsce dostarczenia (w tej metodzie stosuje się również lampki, które zapalają się w odpowiednich dla poszczególnych artykułów z zamówienia miejscach w magazynie, co ułatwia ich znalezienie).
Rodzaje kompletacji zamówień
W przypadku kompletowania zamówień istotne znaczenie na przebieg tego procesu ma charakterystyka towarów, w tym m.in. ich wymiary, kształt czy liczba asortymentu. Parametry te decydują o możliwym poziomie automatyzacji kompletacji oraz miejscu realizacji całego procesu. Rodzaje kompletacji zamówień należałoby zatem podzielić ze względu na obsługę materiałów, jak i lokalizację kompletacji. W przypadku obsługi materiałów wyróżnia się 3 rodzaje kompletacji:
- ręczną (kompletacja realizowana jest ręcznie z poziomu podłogi),
- półautomatyczną (kompletacja realizowana jest ręcznie z każdego poziomu dzięki np. wózkom systemowym) ,
- automatyczną (kompletacja realizowana jest w całości przez maszyny).
Ze względu na miejsce kompletacji, wyróżnia się natomiast jej 2 rodzaje:
- jednostopniową (kompletacja realizowana jest w miejscu składowania),
- wielostopniową (kompletacja odbywa się w różnych stanowiskach).
Dobre praktyki, które usprawnią kompletację zamówień
Jak usprawnić kompletację zamówień w magazynie? Odpowiedź na to pytanie jest złożona, ponieważ wydajność przygotowywania zamówień do wysyłki zależy od wielu czynników, w tym możliwości finansowych przedsiębiorstwa. Wpływ kompletacji towarów jest jednak niebagatelny dla rentowności biznesu. Wydajność kompletacji odgrywa ważną rolę także w aspekcie satysfakcji klienta z zakupu – im szybciej zrealizujemy zamówienie, tym większa szansa na jego powrót do naszego sklepu. Zoptymalizowanie czynności w magazynie powinno stanowić zatem jeden z priorytetów prowadzenia sklepu internetowego. Jakie są dobre praktyki, które usprawnią kompletację zamówienia? To m.in.:
- odpowiednie zaprojektowanie przestrzeni magazynowej,
- wybór właściwego systemu przechowywania towarów,
- zakup urządzeń usprawniających kompletację,
- odpowiednia rotacja produktów,
- ustalenie jednej strategii kompletacyjnej na terenie całego magazynu,
- zainstalowanie systemu zarządzania magazynami, który zoptymalizuje trasy operatorów i zaproponuje optymalny układ magazynu.
Na szczególną uwagę zasługuje ostatni punkt, gdyż znacznie usprawnia proces pakowania i tym samym zwiększa zrealizowaną liczbę zamówień w danym czasie. Przykładem takiego systemu jest Asystent Pakowania Baselinker, który stanowi moduł wspierający proces kompletacji zamówień. Jakie możliwości oferuje? Pozwala m.in. na:
- dzielenie towarów na koszyki (co ułatwia późniejsze pakowanie),
- dzielenie towarów na stanowiska (przydatna funkcja w przypadku obsługi zamówienia przez kilka osób),
- kontrolę pakowania (monitorujemy, które produkty są już zapakowane i czy zamówienie jest zrealizowane prawidłowo),
- zapis historii zamówienia (w systemie znajdzie się informacja o tym kto, kiedy oraz jak długo pakował dane zamówienie),
- wybór kartonu (system dobierze odpowiednie opakowanie do naszego zamówienia, biorąc pod uwagę gabaryty produktów),
- wyświetlanie na ekranie szczegółów zamówienia,
- stworzenie akcji automatycznych np. po zebraniu zamówienia (system może np. automatycznie wydrukować etykietę czy wysłać e-mail do klienta o zmianie statusu zamówienia).
Aby w pełni wykorzystać możliwości modułu, należy zaopatrzyć się w dowolny skaner kodów kreskowych. Zastosowanie Asystenta Pakowania pozwala na zmniejszenie liczby pomyłek przy kompletowaniu zamówieniu i przyspieszenie procesu przez dostępne akcje automatyczne. Efektem jest znacząca optymalizacja kosztów logistyki i wyraźne skrócenie czasu obsługi zamówień. Dodatkową zaletą jest fakt, że opisywany system umożliwia korzystanie z nowoczesnych rozwiązań bez ponoszenia wysokich kosztów (jest dedykowany przede wszystkim małym i średnim przedsiębiorstwom). Warto więc zastosować Asystenta Pakowania nawet w mniejszym centrum logistycznym (a nie tylko w dużych magazynach), aby ulepszyć organizację przepływu towarów z magazynu i poprawić szybkość operacji dotyczących kompletacji poszczególnych zamówień.
FAQ
Czym jest kompletacja zamówień?
Kompletacja zamówień polega na przygotowywaniu zamówień dla klientów, na co składa się proces gromadzenia towarów z różnych jednostek ładunkowych, pakowania oraz przygotowywania ich do wysyłki.
Jakie są rodzaje kompletacji?
Kompletację dzieli się m.in. ze względu na obsługę materiałów oraz miejsce realizacji procesu. W przypadku obsługi materiałów kompletacja dzieli się na 3 rodzaje: ręczną, półautomatyczną, automatyczną. Ze względu na miejsce procesu wyróżnia się kompletację jednostopniową oraz wielostopniową.
Jak usprawnić kompletację zamówień?
Kompletację zamówień można ulepszyć m.in. poprzez zakup nowoczesnych urządzeń (np. do kompletacji głosowej) oraz korzystanie z oprogramowania, który zoptymalizuje logistykę magazynową i pozwoli zautomatyzować część procesów.
